1999 06 27

Een vraag aan mijn vader

In de lucht vliegen de vogels
Daarachter bewegen de wolken
Daarachter het hemelse blauw
Maar daarachter: wat zit daar nou?

Waar is mijn vader gebleven
sinds hij verdween uit dit leven?
Ik vraag aan de zon en de wind
Zeg mij waar ik hem vind

Is hij versmolten met het heelal?
Of doolt zijn ziel nog bij de stal
waar hij tijdens zijn leven
de koeien zo vaak heeft bekeken?

Ik vraag het de vogels, de wolken
de koeien die net zijn gemolken
Ik vraag het de wind en de golven
die troostend het antwoord vertolken:

Waar hij zich ook heeft begeven
hij rust nu in vrede en heeft niet geleden
aanvaardde zijn dood als gegeven
dat nu eenmaal hoort bij het leven

Leef in het heden
Laat het verleden
Laat hem in vrede
en leef in het heden

* Zie onder meer S. T. Bok, Het ontstaan van het leven. Hij spreekt van orthostabiliteit en metastabiliteit.

1 Rig Veda 9e mandala 7,11,6-11: Hymne aan Soma, de goddelijke drank van de onsterfelijkheid: “Waar het licht eeuwig is, in de wereld waar de zon in staat, in die onsterfelijke, onvergankelijke wereld.., waar de binnenkamer van de zon is… waar de zon
zijn wil zijn weg volgt, waar de regionen gevuld zijn met licht… waar de regionen van de zon zijn… waar vreugde wordt gevonden… waar geluk, vreugden en genietingen zijn, waar de wensen worden vervuld, maak mij daar onsterfelijk…”

2 Pim van Lommel, Eindeloos bewustzijn

3 Handelingen van de apostelen 17:28

4 ‘Smart zegt ga weg, maar alle geluk wil eeuwigheid, diepe, diepe eeuwigheid”, Nietzsche, Also Sprach Zarathusta. 3e deel, slot, Das andere Tanzlied

5 Bhagavad Gita II-16: ‘The unreal has no being; the real never ceases to be’.  Vertaling Maharishi Mahesh Yogi, aan wie de inzichten in  dit gedicht in eerste instantie grotendeels zijn ontleend, m aar bij nadere beschouwing ook bij anderen zijn te herkennen, zoals hier blijkt

6 Spinoza: sub specie aeternitatis

7 ‘Wij, onze dagen en tijden glijden door Gods hand’, Augustinus, H J Störig, Geschiedenis van de filosofie, deel 1, p 219:
“Zijn onderzoeking over het tijdsbewustzijn en het tijdbeleven is in de geschiedenis van de filosofie – van India afgezien – zonder voorbeeld. Hij vindt dat de tijd niet van ons bewustzijn te scheiden is. Wat is er eigenlijk aan de tijd werkelijk? Bij nauwkeurig toezien, alleen het tegenwoordig ogenblik, het onmiddellijke nu. Verleden bestaat slechts in onze herinnering. Toekomst in onze verwachting. Uit de beperktheid van ons menselijk bewustzijn komt het voort, dat wij het telkens [tijdelijk] zijnde alleen in de verschijningsvorm van het na elkaar kunnen begrijpen. Wat echter uit het verborgene in onverpoosde volgorde voor ons opduikt en aan ons oog voorbij trekt, is voor Gods oog alles tijdelijk tegenwoordig…Deze gedachten hebben aanrakingspunten… met de relativiteitstheorie…
‘Voor de wereld kon er geen tijd zijn…Veeleer is met de tijd ook de wereld geschapen, in zover met haar tevens de beweging, namelijk de wisseling van toestanden begon’”  Civitate Dei, XI.
Tijd is een relatieve vorm van bewustzijn in de tijd en relativiteit. Eeuwigheid is absoluut en transcendent bewustzijn voorbij de tijd, die in het bewustzijn verschijnt met alle verschijnselen die erin verschijnen. “Alle verschijnselen… zijn in  de tijd en staan tot elkaar in verhoudingen van tijd,” aldus Kant, in Störig, deel 2, p 129. Kant noemt tijd “een zuivere vorm van ons innerlijk zintuig”, ofwel een soort van modus van bewustzijn.
Denken en ruimte of materie  zijn ook volgens de relativiteitstheorie niet los te zien van de tijd waarin de opeenvolging van gedachten gebeurt en de materie beweegt (in de tijd).